Voor de Nederlandse regering is het overduidelijk: willen we een veiligere wereld zonder gedwongen migratiestromen, chaos en conflict, dan moet de Veiligheidsraad aandacht besteden aan de veiligheidsrisico’s van klimaatverandering. Nu het Koninkrijk der Nederlanden een jaar lang een zetel heeft in de VN-Veiligheidsraad, wil het ‘klimaat’ daar op de agenda zetten.
Boko Haram, de oorlog in Syrië en de Arabische Lente in Egypte, volgens sommige onderzoekers zijn deze conflicten duidelijk beïnvloed door klimaatverandering. Zij voorspellen een toekomst met oorlogen die gaan over toegang tot water en grote toenemende migratie door droogte. Toch is de relatie tussen klimaatverandering, conflict en migratie niet door iedereen geaccepteerd. En zelfs als er een relatie is, wat kan de Veiligheidsraad daar dan mee?
Tijdens dit programma onderzoeken sprekers uit de wetenschap, defensie, journalistiek en cultuurgeschiedenis de relatie tussen klimaat, migratie en veiligheid. Gezamenlijk vormen zij de Alternatieve Veiligheidsraad die advies uitbrengt aan de Nederlandse regering, vertegenwoordigd door Marriët Schuurman (Hoofd Taskforce van de VN-Veiligheidsraad). Romana Vrede van Het Nationale Theater zorgt voor de theatrale interventies. Daarnaast is de fototentoonstelling Where will we go? – rising sea levels van Kadir van Lohuizen speciaal voor dit evenement te zien in de foyer.
Let op: dit programma vindt plaats in Theater aan het Spui.
Spui 187, 2511 BN Den Haag.
Over de sprekers
- Marriët Schuurman. Hoofd Taskforce van de VN-Veiligheidsraad. De veiligheidsrisico’s van klimaatverandering op de agenda krijgen van de VN-Veiligheidsraad is één van de speerpunten van het Koninkrijk der Nederlanden. Marriët vertelt wat Nederland hiervoor doet en hoe dit binnen de geopolitieke dynamiek van de Veiligheidsraad te werk gaat. In de rol van regeringsvertegenwoordiger reageert ze vanavond op de verschillende adviezen die zij van de andere sprekers ontvangt.
- Louise van Schaik. Klimaat- en veiligheidsonderzoeker Louise van Schaik heeft veel onderzoek gedaan naar de relatie tussen klimaatverandering en veiligheidskwesties. Ze is hoofd van het Clingendael International Sustainability Centre en projectmanager van het Planetary Security Initiative, een consortium van denktanks dat zich richt op de relatie tussen klimaatverandering en veiligheidskwesties en beleidsadviezen hierover uitbrengt. Zij duikt voor ons in de wetenschappelijke discussie. Hoe kan het dat er zo veel verschillende rapporten over dit onderwerp zijn uitgebracht en wat kunnen we wel met zekerheid zeggen?
- Fredrick Mugira. De Oegandese journalist Fredrick Mugira is de coördinator van Water Journalists Africa, een netwerk van meer dan 700 journalisten uit 50 Afrikaanse landen die schrijven over waterkwesties op het Afrikaanse continent. Volgens hem bestaan de effecten van klimaatverandering op mensen en conflict in Afrika uit vele kleine verhalen die samen één groot verhaal maken. Hij neemt ons mee in deze verhalen en bespreekt vanuit dit perspectief wat de Veiligheidsraad moet doen om waterconflicten in Afrika te voorkomen.
- Tom Middendorp. Voormalig Commandant der Strijdkrachten Tom Middendorp is actief betrokken geweest bij de beslechting van tientallen conflicten wereldwijd. Zijn uitlatingen over klimaatverandering als een bedreiging voor de wereldvrede trokken veel aandacht. Hoe kwam hij tot dit inzicht en hoe vindt hij dat de Veiligheidsraad moet omgaan met de relatie tussen conflict en klimaatverandering?
- Francesca de Châtel. Journalist Francesca de Châtel woonde van 2006 tot 2010 in Syrië, waar ze hoofdredacteur was van het maandelijkse tijdschrift Syria Today. Ze heeft in de afgelopen 15 jaar veel geschreven over water management in Syrië en het Midden-Oosten en publiceerde onder andere het boek ‘Water Sheikhs and Dam Builders, Stories of People and Water in the Middle East’ in 2007. Francesca maakt zich zorgen over het gebrek aan duurzaam waterbeleid in het Midden-Oosten maar is ook kritisch op onderzoekers die een te direct verband zien tussen droogte en de oorlog in Syrië. Wat vindt zij dat de Veiligheidsraad voor in de toekomst moet leren van klimaatverandering en de oorlog in Syrië?
- Eva Rovers. Schrijfster en cultuurhistorica Eva Rovers vindt dat we meer in opstand moeten komen. Onlangs verscheen haar nieuwe boek: Practivisme. Een handboek voor heimelijke rebellen. Hierin bindt ze de strijd aan met de verlammende machteloosheid die iedereen kent. Welk advies heeft zij voor de Nederlandse regering, nu zij haar ambities probeert waar te maken binnen de ingewikkelde geopolitieke structuren van de Veiligheidsraad?
- Moderator is Harm Ede Botje, algemeen redacteur bij de Vrij Nederland.
Theater: Romana Vrede – De Plaag
Tekst & Regie: Abdel Daoudi
Spel: Romana Vrede
Terwijl voor velen de zeespiegel schijnbaar ongemerkt stijgt, vluchten in Bangladesh naar schatting 500.000 tot een miljoen Zuid-Bengalen naar de steden. Maar hoe ver kunnen ze naar het noorden? Rondom Bangladesh staat een hek van beton en prikkeldraad, drie meter hoog. Een heel volk, een complete natie, achter prikkeldraad. Behalve waar Bangladesh aan water grenst, langs de Baai van Bengalen.
Geïnspireerd door de Pest van Albert Camus ensceneert Abdel Daoudi te midden van de sprekers een verslag van een overlevende van een overstroomd gebied. Deze ooggetuige beantwoordt vragen en probeert zo objectief mogelijk terug te kijken op de gruwelen en ontwijkingen.
Fotografie: Kadir van Lohuizen
De fototentoonstelling Where will we go? – rising sea levels van Kadir van Lohuizen is speciaal voor dit evenement te zien in de foyer. De bovenstaande begeleidende foto is ook van Kadir van Lohuizen / NOOR.
Over dit programma
De Alternatieve Veiligheidsraad is een programmareeks van het Humanity House i.s.m. Het Nationale Theater en Instituut Clingendael. Opgezet vanuit de overtuiging dat gesprekken over internationale vrede & veiligheid breed gevoerd moeten worden. Partners zijn: vfonds, het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Fonds 1818, Vrij Nederland en Just Peace.
Praat mee en blijf op de hoogte via het Facebook-evenement.